Yaşı ötmüş strategiya: Fernandu Santuş Azərbaycan futboluna nə verə bildi?

Azərbaycan milli futbol komandası son illərdə inkişaf yolunda olsa da, bu yol bəzən geriyə addımlarla müşayiət olunur. Son nümunə isə dünya futbolunun tanınmış simalarından biri – portuqaliyalı baş məşqçi Fernandu Santuşun Azərbaycana gətirilməsi oldu. 70 yaşa yaxınlaşan və pensiya yaşını çoxdan keçmiş məşqçinin seçimi bir çox mütəxəssislər və azarkeşlər tərəfindən birmənalı qarşılanmadı. Və təəssüf ki, indiki nəticələr bu narahatlıqların əsassız olmadığını göstərir.
Uğurlu keçmiş, qarşılıqsız gələcək?
Bəli, Fernandu Santuşun keçmişi zəngindir. O, Portuqaliya yığmasını Avropa çempionu edib, Millətlər Liqası qalibi olub, Yunanıstan futboluna da tarixi uğurlar yaşadıb. Lakin məhz keçmişdə. Son illərdə onun komandaları dinamik futbol sərgiləmir, əksinə, qapalı və müdafiəyə yönəlmiş oyun taktikası ilə azarkeşləri darıxdırır. Polşa və Türkiyədə uğursuzluğa düçar olması da bu geriləmənin göstəricisidir.
Azərbaycan üçün geri addım
Futbolu inkişafda olan ölkələr üçün baş məşqçi seçimi təkcə adla ölçülməməlidir. Gərək olan motivasiya, dinamizm və gənclərlə işləmək bacarığıdır. Santuş isə konservativ yanaşması ilə bu keyfiyyətlərdən uzaqdır. Onun rəhbərliyi altında Azərbaycan millisi yenidən zəif oyun sərgiləməyə başlayıb: temposuz, təşəbbüsdən uzaq, hədəfsiz futbol.
Təəssüf ki, yerli futbolçuların potensialı üzə çıxarılmır, çünki məşqçi daha çox təcrübəli, lakin “hazır olmayan” legionerlərə güvənir. Halbuki Azərbaycanın gənc nəsli – U-21 və U-19 millilərində istedadlı oyunçular yetişməkdədir.
Dil və mədəniyyət maneələri
Başqa bir ciddi problem isə Santuşun Azərbaycan futbol mühitinə adaptasiya ola bilməməsidir. Dil baryeri, fərqli futbol mədəniyyəti və mentalitet onun komanda ilə effektiv işləməsinə əngəl yaradır. Komandaya emosional və taktiki təsiri görünmür. Oyunçuların meydandakı hərəkətləri Santuşun məşqlərindən daha çox öz instinktlərinə əsaslanır.
Futbol bir “CV” ilə irəliləyə bilməz
Fernandu Santuş kimi təcrübəli bir mütəxəssisin Azərbaycana gəlməsi kağız üzərində diqqətçəkici görünə bilər. Lakin müasir futbol “CV” ilə deyil, aktual nəticələr, yenilənmiş metodlar və istəkli yanaşma ilə ölçülür. Bu mənada, Santuşun Azərbaycan futboluna faydası indiyə qədər görünmür. Əksinə, milli komanda növbəti dəfə inam və ruhdan məhrum halda meydanda görünür.
Nəticə: Dəyərli vaxt itirilir
Azərbaycan futbolunun bu mərhələsində risk etmək, yenilikçi olmaq, gənc və enerjili məşqçilərlə işləmək daha səmərəli ola bilərdi. Fernandu Santuşun gətirilməsi isə sanki futbolumuz üçün nostalji ilə dolu, amma nəticəsiz bir eksperimentə çevrilib.
Azərbaycan futbolu təcrübəyə yox, vizyona ehtiyac duyur. Təəssüf ki, hazırkı baş məşqçidə bu vizyon görünmür.
Orxan Əliyev